Những năm gần đây, tỷ lệ số người mắc béo phì đang tăng trưởng với tốc độ chóng mặt. Đặc biệt là ở những quốc gia đang trong phát triển như Việt Nam. Béo phì tăng cao cũng dấy lên nỗi quan ngại đối với y học. Hãy cùng các bác sĩ An Viên tìm hiểu về béo phì có tác hại gì và nguyên nhân gây nên căn bệnh này qua nội dung của bài viết dưới đây.
Contents
Béo phì là gì?
Béo phì là tình trạng mà cơ thể bị dư thừa lượng mỡ quá mức cho phép, điều này sẽ gây nên nhiều tác động tiêu cực tới sức khoẻ. Theo công bố từ Tổ chức y tế thế giới WHO cho biết những người có chỉ số BMI lớn hơn 25 sẽ được xem là béo phì.
Trong xã hội hiện đại ngày nay, nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến cân nặng là rất lớn, điển hình là béo phì. Nguyên nhân là do thói quen ăn uống thiếu khoa học và lười vận động của con người.
Béo phì thực sự là một căn bệnh nguy hiểm vì chúng chính là nguyên nhân dẫn tới việc hình thành nhiều căn bệnh khác cho sức khỏe con người. Chính vì vậy các chuyên gia về sức khỏe đã khuyến cáo rằng việc duy trì cân nặng trong mức độ cân bằng là rất cần thiết.
Nhận biết bản thân có bị béo phì hay không dựa vào chỉ số BMI
Các chuyên gia về dinh dưỡng cho biết để đánh giá mức độ thừa cân hay béo phì người ta sẽ dựa vào bảng giá trị BMI được đề ra theo từng khu vực.
Giá trị BMI chính là chỉ số khối của cơ thể. Đây cũng chính là thước đo để đo lượng mỡ trong cơ thể. Từ đó người đó có thể biết được cơ thể mình đang béo hay gầy. Tuy nhiên, công thức này không áp dụng cho phụ nữ đang mang thai, vận động viên, người tập thể hình…. Ngoài ra, chỉ số này cũng có thể thay đổi theo từng quốc gia.
Chỉ số BMI áp dụng cho cả nam và nữ giới, được xác định bởi công thức sau đây:
BMI = (cân nặng )/(chiều cao x chiều cao)
Trong đó:
- Chiều cao tính bằng m
- Cân nặng tính bằng kg
Ý nghĩa trọng lượng cơ thể qua chỉ số BMI
Chỉ số BMI đối với những người thừa cân và béo phì ở khu vực Đông Nam Á trong đó bao gồm cả Việt Nam sẽ như sau:
- Thừa cân: Giá trị BMI ≥ 23
- Tiền béo phì: 23 < BMI < 24,9
- Béo phì mức I: 25 < BMI < 29,9
- Béo phì mức II: BMI ≥ 30,0
Ví dụ: Cân nặng là 80kg, chiều cao là 165m(1,65m)
==> BIM = 80: (1,65*1,65) = 29.41
Như vậy có thể thấy, trọng lượng của cơ thể có liên quan rất lớn với việc nguy cơ bị bệnh tật. Việc mỡ tích tụ thực sự rất nguy hiểm với sức khỏe. Do vậy, bạn phải thường xuyên theo dõi chỉ số BMI của cơ thể để có điều chỉnh hợp lý nếu phát hiện cơ thể vượt số cân quá ngưỡng quy định.
Nguyên nhân gây béo phì
Tổ chức Y tế thế giới WHO cho biết, ở đối tượng người trưởng thành, trừ trường hợp có thai. Khi cơ thể rơi vào chỉ số khối BMI từ 25 đến 29,9 thì được liệt kê vào danh sách tình trạng thừa cân. Còn nếu chỉ số BMI >30 thì được gọi là tình trạng béo phì.
Có rất nhiều nguyên nhân gây nên béo phì và dưới đây là một số nguyên nhân điển hình:
- Do ăn uống thiếu khoa học, ăn quá nhiều
- Do thường xuyên bị căng thẳng
- Do ăn quá nhiều thực phẩm gluten
- Do rối loạn chuyển hóa kéo dài
- Do lười vận động thể thao
- Do gen di truyền
Béo phì có tác hại gì?
Béo phì có tác hại gì? Là câu hỏi nhận được vô vàn sự quan tâm và thắc mắc đền từ tất cả mọi người. Theo các chuyên gia tại phòng khám An Viên thì béo phì được xem là một bệnh lý cực kỳ nguy hiểm và căn bệnh này có thể trực tiếp dẫn đến các hậu quả nghiêm trọng như:
Gia tăng nguy cơ mắc suy giãn tĩnh mạch
Khi bị béo phì, các mô mỡ thừa trong cơ thể sẽ chèn ép trực tiếp lên các tĩnh mạch. Làm cho máu khó khăn hơn trong quá trình di chuyển. Tình trạng này nếu kéo dài mà không có biện pháp khắc phục. Máu sẽ tiếp tục bị ứ đọng lại một chỗ hoặc di chuyển rất chậm để về tim. Lâu ngày tĩnh mạch chịu áp lực lớn sẽ bị phình lớn, gây nên suy giãn tĩnh mạch.
Gia tăng nguy cơ mắc bệnh lý tim mạch
Béo phì chính là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến các vấn đề liên quan đến tim mạch. Bởi số lượng mỡ dư thừa khi đi vào máu sẽ gây rối loạn lipid máu. Nếu không được can thiệp kịp thời, hiện tượng này sẽ nhanh chóng làm xơ vữa mạch máu hoặc hình thành các cơn nhồi máu cơ tim, đột quỵ.
Bệnh đái tháo đường
Bệnh đái tháo đường là câu trả tiếp theo cho câu hỏi béo phì gây ra những bệnh gì? Người bị béo phì thường nạp rất nhiều các chất dầu mỡ, đồ ngọt vào cơ thể dẫn đến nguyên nhân mắc bệnh về đái tháo đường. Nếu bệnh nhân không có cách khắc phục, lâu dầu sẽ làm tăng lượng đường tích tụ trong máu. Lúc này không chỉ có nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường mà còn phải đối diện với nhiều bệnh lý nghiêm trọng khác.
Gia tăng mắc bệnh lý xương khớp
Khi số lượng mỡ dư thừa tăng mạnh sẽ gây áp lực trực tiếp lên hệ thống xương khớp, đặc biệt là phần khớp gối và cột sống. Điều này làm tổn thương trầm trọng đến chúng. Biện pháp duy nhất lúc này là người bị béo phì phải lập tức thiết lập chế độ giảm cân và ăn uống lành mạnh.
Đối diện với bệnh đường tiêu hóa
Lượng mỡ thừa thường bám vào quai ruột gây nên hiện tượng “phân cứng” hoặc táo bón. Tình trạng này kéo dài sẽ có nguy cơ cao người béo phì phải đối diện với ung thư đại tràng. Ngoài ra, việc mỡ bị tích tụ còn gây nên các bệnh về gan, điển hình là gan nhiễm mỡ.
Gia tăng mắc các bệnh lý về đường hô hấp
Người béo phì thường là những đối tượng ngủ “ngáy”. Nguyên nhân là do mỡ đè lên phế quản gây cản trở hoạt động của hệ thống cơ quan hô hấp. Thậm chí nguy hiểm hơn, một số trường hợp còn bị gây rối loạn nhịp thở hoặc gặp chứng ngưng thở trong khi ngủ.
Tạo tâm lý mặc cảm
Tình trạng tự ti, mặc cảm do béo phì gây nên là điều thường thấy ở những người béo phì. Trạng thái tự ti, mặc cảm tiếp tục kéo dài sẽ dẫn đến các vấn đề tâm lý như trầm cảm, rối loạn lo âu,… Tác hại này còn ảnh hưởng nghiêm trọng không chỉ với người lớn mà còn với trẻ ở tuổi vị thành niên.
Tăng nguy cơ ung thư
Gia tăng nguy cơ mắc ung thư là câu trả lời cuối cùng cho câu hỏi béo phì có tác hại gì? Khi cơ thể bị béo phì cũng là lúc bạn phải đối diện với nguy cơ ung thư cao. Điển hình là ung thư thực quản, ung thư tử cung, ung thư gan mật,…
Trên đây là nguyên nhân và hậu quả của béo phì gây nên. Có thể thấy việc cơ thể đối diện với tình trạng béo phì kéo dài sẽ gây nên những hậu quả cực kỳ nghiêm trọng, cả về sức khỏe lẫn vấn đề tâm lý. Do vậy ngoài việc tìm hiểu béo phì có tác hại gì thì việc nên làm gì để khắc phục tình trạng này cũng là vấn đề cực kỳ quan trọng.
Béo phì có ảnh hưởng như thế nào với trẻ nhỏ
Béo phì gây ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của trẻ nhỏ. Béo phì có thể làm trẻ phải đối diện với nguy cơ mắc bệnh sớm như bệnh tiểu đường, bệnh tim mạch, bệnh xương khớp…
Ngoài sức khỏe bị ảnh hưởng trẻ còn dễ phải đối diện với các vấn đề tâm lý do bạn bè cười cợt, trêu chọc. Dẫn đến sự tự ti, tâm lý mắc cảm, nghiêm trọng hơn trẻ còn có nguy cơ bị trầm cảm hay ghét bỏ cơ thể của chính mình. Điều này sẽ ảnh hưởng lớn đến việc học tập và tâm sinh lý của trẻ nhất là ở độ tuổi dậy thì.
Do đó, cha mẹ hãy hỗ trợ trẻ trong việc lên thực đơn chế độ ăn uống lành mạnh và hướng dẫn trẻ áp dụng theo việc hỗ trợ trẻ được duy trì cân nặng lành mạnh và lối sống khoa học.
Cách điều trị và phòng ngừa béo phì
Để ngăn ngừa những biến chứng của béo phì có tác hại gì? Cách tốt nhất là bạn phải cố gắng làm mọi cách để đưa cân nặng trở về bình thường thông qua việc ăn uống khoa học và hay đổi lối sống lành mạnh.
Chế độ ăn uống lành mạnh
Xây dựng thực đơn ăn uống lành mạnh chính là cách tốt nhất để điều trị và phòng tránh c tác hại của béo phì gây nên:
- Chia nhỏ các bữa ăn trong ngày
- Duy trì thói quen ăn chậm, nhai kỹ
- Ưu tiên hàng đầu bổ sung thực phẩm giàu chất xơ
- Hạn chế tối đa việc dung nạp thêm các thực phẩm nhiều dầu mỡ
- Tích cực sử dụng thực phẩm nguyên hạt đặc biệt là ngũ cốc, gạo lứt,…
- Kiểm tra nghiêm ngặt hàm lượng calo thức ăn trước xây dựng thực đơn.
Tăng cường vận động
Nên dành ít nhất 30 phút mỗi ngày để luyện tập thể thao là giải pháp tốt nhất cho người béo phì. Các bộ môn như aerobic, bơi lội, đạp xe… là những bộ môn có hiệu quả khá cao trong việc thúc đẩy giảm cân.
Hiểu được béo phì có tác hại gì sẽ giúp bạn chủ động phòng tránh hiệu quả hơn. Nếu gặp khó khăn hay cần trợ giúp bất kể vấn đề gì. Hãy nhanh chóng liên hệ với các bác sĩ tại An Viên để được hỗ trợ.